Brebis de Brakel: ambacht, natuur en traditie in één hoevekaas
In de stilte van de Vlaamse Ardennen rijpt een bijzonder product: de Brebis de Brakel, een hoeveschapenkaas met diepe wortels in het lokale erfgoed. Bij De Schapenmelkerij maken Krista De Winne en Willem Vernaillen deze kaas met veel passie. Hun werk kreeg erkenning met het label Vlaams streekproduct - een bewijs van de kwaliteit én de betekenis van hun ambacht.
Geen klassieke boeren, wél echte vakmensen
“Wij zijn boeren van de eerste generatie,” vertelt Willem. Hij werkte vroeger in de bibliotheek, Krista bij het Rode Kruis. “De passie voor landbouw was er altijd, maar we kwamen niet uit een landbouwersfamilie. Via een stage bij collega’s in Nederland en veel zelfstudie zijn we erin gerold.”
De start was bescheiden: twintig schapen, een paar kazen. Intussen groeide De Schapenmelkerij wel uit tot een vaste waarde in de regio. Krista en Willem kiezen bewust voor kleinschaligheid, ambacht en authenticiteit.
De Brebis de Brakel, of hoeveschapenkaas, verwijst naar een traditie die ooit wijdverspreid was in de regio. “Schapen waren vroeger het vee van de kleine man,” legt Willem uit. “Koeien stonden op de grote herenboerderijen, maar op de kleine boerenerven zorgden schapen voor vlees en melk. Van de melk maakte men zelf kaas.”
Die geschiedenis zit vervat in elk stuk Brebis. Een stevige, halfharde kaas op basis van verse schapenmelk, met een volle, romige smaak. “We maken vaste schapenkazen in verschillende varianten: natuur, met brandnetel, met peper... maar het basisprincipe blijft hetzelfde: eenvoud, kwaliteit en respect voor het product.”
Belgische melkschapen: zeldzaam en waardevol
De melk voor de Brebis de Brakel komt van Belgische melkschapen, een zeldzaam ras dat met uitsterven bedreigd is. “Ze zijn aanhankelijk, rustig en leveren rijke melk, maar ze zijn niet geschikt voor vleesproductie. Daarom verdwijnen ze stilaan,” zegt Willem. “Wij kiezen er net daarom voor: om het ras én de traditie in ere te houden.”
Hoewel Krista en Willem intussen niet meer zelf melken - de melk komt sinds kort van een partnerboerderij- blijven ze sterk verbonden met het hele proces. “We focussen nu volledig op de verwerking. Dat laat ons toe om echt te investeren in kwaliteit en kennisoverdracht.”
Streekproduct met meerwaarde
De erkenning van de Brebis de Brakel als Vlaams streekproduct was voor De Schapenmelkerij een belangrijke mijlpaal. “Het bevestigt dat wat wij doen waarde heeft - niet alleen economisch, maar ook cultureel,” zegt Willem. “Mensen zoeken opnieuw lokale producten met een verhaal. En dat verhaal zit in onze kaas.”
Toch draait het voor hen niet om marketing. “We zijn vooral trots op wat we met kleinschalige landbouw hebben kunnen waarmaken. We tonen dat het anders kan: een kleinschalig bedrijf kan je ook een gezinsinkomen opleveren.
Korte keten als engagement
Naast kaasmaken is Willem actief in de logistiek rond korte keten-producten. Via projecten en samenwerkingen probeert hij het voor collega-producenten makkelijker te maken om hun producten bij de klant te krijgen. “Korte keten werkt alleen als de distributie meekan. Daarom zetten we daar sterk op in.”
Waar zijn ze het meest trots op? “Dat we zijn blijven geloven in ons eigen tempo,” besluit Willem. “We hebben nooit gekozen voor schaalvergroting, maar voor verdieping. Met liefde voor het dier, respect voor het landschap, en een eerlijke kaas op je bord. Dat is voor ons de essentie.”
De Brebis de Brakel van De Schapenmelkerij is meer dan een kaas. Het is een ode aan het verleden, een voorbeeld van toekomstgerichte landbouw en bovenal: een smakelijk bewijs van wat passie en vakmanschap kunnen opleveren.
