De streekproductenpiramide
Streekproducten vind je overal en dus ook thuis. Maar hoe maak je het verschil tussen een lokaal product, een traditioneel streekproduct of de Europese BOB, BGA en GTS?
Het ene lokale product is niet het andere lokale product
Zo heb je de producten die je koopt bij een lokale boer, hoeveproducten dus. Of producten die een specialiteit zijn van je ambachtelijke slager of bakker, dat noemen we huisspecialiteiten. Zij vormen de basis van de streekproductenpiramide en worden vaak op regionaal of provinciaal niveau gepromoot.
Maar wat zijn dan streekproducten?
Bij streekproducten gaan we opzoek naar een duidelijke link met de streek, hiervoor kunnen we kijken naar het recept, de ingrediënten, de lokale know-how of faam, een link met het klimaat en of de bodem, enz. Je begrijpt dat een streekproduct dan niet zomaar uitgevonden wordt, het groeit binnen de lokale tradities. In het Frans spreken we dan over een "terroir" product, wij spreken graag over eetbaar erfgoed.
Om in aanmerking te komen voor een erkenning als traditioneel Vlaams streekproduct moet het product voldoen aan 5 criteria: bekijk het filmpje
Zijn er nog traditionele streekproducten die nog niet erkend werden door VLAM?
Jazeker! Wij zijn nog op zoek naar producenten die mooie traditionele streekproducten maken en willen behouden voor toekomstige generaties!
- Bij de bakkers: mastellen, pain à la grècque, tartine russe, gekapte vloerpistolets, amandelbrood, Gentse mokken, pepernoten, Kortrijkse peperbollen of beschuiten, Brugse achtjes, kletskoppen, ...
- Bij de beenhouwers: verschillende soorten pensen, zoete trippen, trippen met kaneel, smout, West-Vlaamse kalfsworsten, Antwerpse gezoden worsten, tortue van kalfskop, droge worsten, ...
- Bij de boeren: hoeveboter, hoevekarnemelk, hoeveplattekaas, oude fruitrassen of groenten zoals Mechelse vroege bloemkolen, meikooltjes, of vleesrassen zoals een Brakels hoen of Izegemse koekoek, waarom geen traditioneel Vlaams konijn?
- In de vissector: rog in het zuur, gedroogde wijting, gerookte haring
- Bij de brouwers: tafelbier, traditionele tripel, Spéciale Belge Ale
BOB, BGA en GTS: het summum voor streekproducten
De top van de streekproductenpiramide bestaat uit de Europese erkende en beschermde streekproducten. We kennen vooral de zuiders voorbeelden zoals "Parmigiano Reggiano” BOB of "Jamón Serrano" GTS.
Maar we hebben er ook al enkele in Vlaanderen, ontdek de met de labels Beschermde Oorsprongsbenaming, Beschermde Geografische Aanduiding en Gegarandeerde Traditionele Specicialiteit
Het belangrijkste verschil met een lokaal of traditioneel streekproduct is dat een Europese erkenning enkel kan worden aangevraagd door een groep producenten die samen een lastenboek schrijven. In het lastenboek legt men de lokale specificiteit en know-how vast.