VLAM-Steunpunt Streekproducten ondersteunt en begeleidt de kandidaten.


De Vlaamse roodbruine bieren komen in aanmerking voor het Europese label van de Beschermde Geografische aanduiding (BGA). Een streekproduct met een BGA is befaamd in een bepaalde streek.


Definitie
De Vlaamse roodbruine bieren zijn bieren van gemengde gisting die geheel of gedeeltelijk rijpen in rechtopstaande eiken houten vaten, foeders genoemd. Ze hebben een roodbruine kleur door het gebruik van gekleurde gerstmouten.

Toelichting bij de Vlaamse roodbruine bieren
We situeren de Vlaamse bieren t.o.v. andere bieren.

Geografisch
Tot het einde van de negentiende eeuw werden in België uitsluitend bieren gebrouwen van spontane gisting (in Brussel en het Pajottenland), van gemengde gisting (in Oost- en West-Vlaanderen) en vooral van hoge gisting. Nadien volgde de opkomst van de pilsbieren (lage gisting), die een bedreiging vormden voor de vele kleine traditionele Belgische brouwers
In enkele regio’s hield men vast aan zijn oude brouwtradities, lokale brouwers bleven naast de nieuwe modebieren ook hun streekbier brouwen. Samen met de lambiekbrouwers zijn de Vlaamse roodbruine bierbrouwers de énigen die vastgehouden hebben aan het rijpen in houten vaten. In Zuid-West-Vlaanderen, met name de arrondissementen Roeselare, Tielt en Kortrijk, heeft zo het unieke Vlaams roodbruine bier van gemengde gisting gerijpt in foeders overleefd.
In Oost-Vlaanderen worden er ook andere bieren van het type gemengde gisting gebrouwen. Men noemt ze meestal oud bruin of bruin bier. Deze bieren rijpen echter in metalen lagertanks en niet op houten vaten of foeders zoals de Vlaamse roodbruine bieren.

Succesvolle biertypes, zoals de witbieren of lambiekbieren, worden traditioneel in heel België door verschillende brouwers gekopieerd. Aan het Vlaams roodbruine bier heeft men zich buiten het geografische gebied van Roeselare, Tielt en Kortrijk nooit succesvol gewaagd. Zelfs niet in het vlakbij gelegen Frans-Vlaanderen, dat heel wat gastronomische tradities deelt met Zuid-West-Vlaanderen (bv potjesvlees, boter, rode rundras, …) Ook in andere landen heeft dit biertype vroeger nooit bestaan. Sinds kort is er echter een enorme interesse voor deze productiewijze bij microbrouwerijen over heel de wereld

Dat het bier stand kon houden in een zeer beperkt gebied is te danken aan de knowhow van de lokale brouwers.


Smaak
Het Vlaamse roodbruine bier heeft een zeer eigen smaakpalet met een typische zure smaak. In het buitenland spreekt men dan ook vaak over “Flemish sour Ales” of “barrel aged sour beer”.

Oorspronkelijk werd er in Zuid-West-Vlaanderen enkel bier gebrouwen met kruiden of “gruyt” in plaats van met hop. Langzamerhand werden de kruiden vervangen door een klein beetje hop, omdat deze een betere bacteriostatische werking heeft en vooral een betere houdbaarheid en kleefkracht aan het schuim geeft. De hoeveelheid hop blijft echter zeer beperkt zodat de meeste hopbitterheid onder de smaakdrempel blijft. Als kruiden bleef vooral zoethout behouden.

Het gebruik van gekleurde gerstmouten verleent de typische roodbruine kleur aan het bier maar zorgt ook voor de complexe smaak en het karamelaroma. Om de zure smaak in evenwicht te brengen voegen sommige brouwers zoetstoffen toe.

Vlaams roodbruin bier  is het bier dat het meest aanleunt bij wijn. Het rijpen in houten foeders is hiervoor verantwoordelijk.


Troeven van Europees label
Het indienen van een Europees dossier is elke keer een krachttoer. Brouwerij Rodenbach en Brouwerij Verhaeghen zetten er hun schouders onder, de brouwerijen Bavik en Bockor stappen graag mee in het verhaal.

Het grote voordeel van een Europees label is dat het erkenning en bescherming biedt aan de producent. De bescherming bestaat erin dat de producent een intellectueel eigendomsrecht verwerft over zijn product. De erkenning biedt ook commerciële voordelen.
Ook de consument heeft voordelen bij Europees beschermde producten. Hij krijgt nl. de garantie van kwaliteit en oorsprong.


Procedure
VLAM-Steunpunt Streekproducten heeft de kandidaten begeleid om het Europese dossier samen te stellen. Het dossier kan nu worden ingediend bij de Vlaamse overheid. Het Departement Landbouw en Visserij zorgt voor de verdere afhandeling op Belgische niveau, nadien volgt een indiening bij Europa via het Kabinet Peeters.


Traditionele producten op een voetstuk
Met dit zeer mooie bierdossier hoopt het Steunpunt Streekproducten nog meer de aandacht te vestigen op ons Vlaams gastronomische erfgoed. Traditionele streekbieren verdienen meer erkenning als vaste waarden in het glas en in de keuken en vinden terecht hun weg naar de gastronomie.